Ομιλία Προέδρου Κυπριακής Εταιρείας Αγροτουρισμού Αννίτας Δημητριάδου στην 17η Γενική Συνέλευση της εταιρείας
Αγαπητέ κύριε Δήμαρχε, εκλεκτοί προσκεκλημένοι, αγαπητά μέλη,
Mε ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στη 17η Ετήσια Γενική Συνέλευση της Κυπριακής Εταιρείας Αγροτουρισμού η οποία πραγματοποιείται στα όμορφα Λέυκαρα που βραβεύτηκαν πρόσφατα ως ένα από τα ομορφότερα χωριά στον κόσμο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, σε τελετή που έγινε στη Μαδρίτη το Νοέμβριο κατά τη Γενική Συνέλευση του UNWTO.
Η Κυπριακή Εταιρεία Αγροτουρισμού διανύει φέτος το 26ο έτος επιτυχημένης λειτουργίας της και απαριθμεί συνολικά 115 μέλη με τα 14 να έχουν ενταχθεί εντός του 2021. Tα 76 μέλη μας είναι ιδιοκτήτες καταλυμάτων ενώ τα 38 μέλη είναι ιδιοκτήτες συναφών επιχειρήσεων όπως οινοποιείων, εργαστηρίων βιολογικής παραγωγής, μελισσοκομείων, θεματικών πάρκων, ποδηλατικών κέντρων, αγροκτημάτων καθώς και συλλόγων αλλά και ατόμων που δραστηριοποιούνται τουριστικά στην ύπαιθρο.
Η αλλαγή του καταστατικού της εταιρείας που πραγματοποιήθηκε το 2020 και επέτρεψε την ένταξη και άλλων συναφών επιχειρήσεων πλην των αγροτουριστικών καταλυμάτων, συνάδει πλήρως με τα νέα δεδομένα και τις τάσεις που διαμορφώνονται για τη δημιουργία ενός σύγχρονου τουριστικού προϊόντος, το οποίο θα στηρίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και τη βιώσιμη ανάπτυξη υφιστάμενων και νέων μορφών τουρισμού. Οι προτιμήσεις των τουριστών, οι οποίες περιλαμβάνουν μορφές που εστιάζουν στην αποφυγή της πολυκοσμίας, το ενδιαφέρον για το φυσικό περιβάλλον, τον συνδυασμό εργασίας και διακοπών, τις εμπειρίες που συνδέονται με την τοπική κοινότητα, επιβάλλουν τη συνεχή αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της υπαίθρου, ενισχύοντας έτσι τον ρόλο της Κυπριακής Εταιρείας Αγροτουρισμού.
Η πανδημία του κορωνοϊού, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει βιώσει η ανθρωπότητα, ήρθε να επιβεβαιώσει τη σημασία της υλοποίησης των δράσεων της Εταιρείας, που είναι πάντα ευθυγραμμισμένες με τους στόχους της Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού 2030. Παρά το πλήγμα που δέχθηκε ο τομέας του τουρισμού, το 2021, σε σχέση με το 2020, καταγράφηκε αύξηση αφίξεων και δαπάνης ανά επισκέπτη, γεγονός που δεικνύει την αποτελεσματικότητα των μέτρων που λήφθηκαν για την αντιμετώπιση του ιού. Η έμφαση στην πιο ισόρροπη γεωγραφικά τουριστική ανάπτυξη, με την αναβάθμιση της υπαίθρου, των ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών της χώρας παραμένει στρατηγική προτεραιότητα, ακόμα και εν μέσω των γεωπολιτικών εξελίξεων στην Ανατολική Ευρώπη. Πράγματι, οι απανωτές κρίσεις των τελευταίων ετών ενισχύουν την ανάγκη για επένδυση στον εμπλουτισμό και εκσυγχρονισμό του αγροτουριστικού προϊόντος που αφενός προσφέρεται όχι μόνο για τον ξένο, μα και για τον ντόπιο επισκέπτη και αφετέρου προσφέρει στους κατοίκους της υπαίθρου ποιοτικότερη ζωή.
Τον Φεβρουάριο του 2021 πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά η 16η Ετήσια Γενική Συνέλευση της ΚΕΑ. Τον Ιούλιο, η Πρόεδρος της Εταιρείας μετέβη στο Λουξεμβούργο για τη Γενική Συνέλευση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Τουρισμού Υπαίθρου (Rural Tour). Συμμετείχε επίσης στο 7ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο του Τουρισμού Υπαίθρου της Ομοσπονδίας στη Φιλανδία τον Οκτώβριο, το οποίο διεκδικήθηκε και θα έχουμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε στην Κύπρο το 2023. Η Πρόεδρος παρευρέθηκε και στο World Forum on Gastronomy Tourism τον Νοέμβριο στις Βρυξέλλες και στη Γενική Συνέλευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού τον Δεκέμβριο στην Μαδρίτη. Η Εταιρεία και το Υφυπουργείο συμμετείχαν επίσης σε ενημερωτικό webinar που διοργανώθηκε από Ολλανδό πράκτορα που συνεργάζεται ήδη με μέλη της ΚΕΑ, το οποίο παρακολούθησαν πάνω από 500 δυνητικοί επισκέπτες. Κατέστη επίσης δυνατή η συμμετοχή της Εταιρείας στην έκθεση World Travel Market στο Λονδίνο, παρά τους περιορισμούς στις μετακινήσεις.
Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021, η Εταιρεία έδωσε έμφαση στην ψηφιακή προβολή του αγροτουρισμού στο εξωτερικό και στην εγχώρια αγορά μέσω του κέντρου διαφημίσεων της Google και των κοινωνικών δικτύων. Επιπρόσθετα, έγιναν καταχωρήσεις και αφιερώματα σε εξειδικευμένα έντυπα και ηλεκτρονικές εφημερίδες στην Κύπρο, υλοποιήθηκαν συγκεκριμένες εκστρατείες προβολής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τηλεοπτικές συνεντεύξεις και συνεργασία με blogger. Πρόσθετα, η ανανεωμένη ιστοσελίδα της Εταιρείας, που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του σύγχρονου χρήστη, έχει ενισχύσει την εικόνα του προϊόντος της υπαίθρου, καθώς εκτός από καταλύματα, έχουν ενταχθεί νέες επιχειρήσεις με συναφείς δραστηριότητες στην ενδοχώρα, οι οποίες εμπλουτίζουν την τουριστική εμπειρία.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την ιδιότητά της ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Τουρισμού Υπαίθρου (RuralTour), η Εταιρεία συμμετέχει σε μηνιαία βάση μέσω της Προέδρου της σε διαδικτυακές συναντήσεις, όπου γίνεται ανταλλαγή εμπειριών και στενή παρακολούθηση των εξελίξεων στην Ευρώπη όσον αφορά στον αγροτουρισμό. Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι η Πρόεδρος της Εταιρείας ηγείται της Επιτροπής Μάρκετινγκ και της προβολής της Ομοσπονδίας. Επιπλέον, κατά το 2022, η Εταιρεία μαζί με άλλους Ευρωπαίους εταίρους θα συμμετέχει μέσω του Ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ στην υλοποίηση του έργου «Green Tour», που αφορά την εκπαίδευση και ανταλλαγή εμπειριών με διάρκεια τα 2 έτη.
Σε τοπικό επίπεδο, μέλη της εταιρείας συμμετείχαν στο Σχέδιο Ενίσχυσης του Εγχώριου Τουρισμού του Υφυπουργείου Τουρισμού και συνεχίστηκε επιτυχώς η συνεργασία με οργανωμένα σύνολα για προσέλκυση κατοίκων του νησιού σε αγροτουριστικά καταλύματα. Μέλη της επωφελήθηκαν και από το Σχέδιο Επιχορήγησης Βιωματικών Εργαστηρίων, τα οποία κάλυψαν ένα ευρύ φάσμα παραδοσιακών και άλλων τεχνών όπως καλαθοπλεχτική, αγγειοπλαστική, γαστρονομία, ψηφιδωτό, βότανα κ.α. Ο επιτυχημένος αυτός θεσμός θα συνεχιστεί και το 2022, με την αύξηση των εργαστηρίων από 800 σε 3.000.
Από άλλο Σχέδιο του Υφυπουργείου, αυτό της επιχορήγησης για έργα τοπικού χαρακτήρα με τουριστική πτυχή, επωφελήθηκαν το 2021 είκοσι κοινότητες, για να βελτιώσουν τις υποδομές τους και την εικόνα τους. Αναφέρω ενδεικτικά τη διαμόρφωση του αστυνομικού σταθμού στη Λάνια σε κέντρο καλλιτεχνών, την αποκατάσταση Βρυσών στην Άλωνα και έργα στους πυρήνες των χωριών στην Ίνεια, Στατό Άγιο Φώτιο και Άγιο Θεόδωρο στην Επαρχία Λάρνακας. Για τη συνέχιση της υλοποίησης τέτοιων έργων, το Υφυπουργείο Τουρισμού έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση στα πλαίσια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ε.Ε., και θα δημοσιεύσει πρόσκληση υποβολής προτάσεων και το 2022. Στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2026 θα ξεκινήσουν να λειτουργούν επίσης (α) το Σχέδιο για Αναβάθμιση τουριστικών καταλυμάτων/ξενοδοχείων για εκσυγχρονισμό και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος και (β) το Σχέδιο για Αναβάθμιση παραδοσιακών χώρων εστίασης ή πώλησης παραδοσιακών προϊόντων. Αρκετοί τέτοιοι χώροι, όπως γνωρίζουμε, βρίσκονται στην ύπαιθρο.
Δύο άλλες πρωτοβουλίες του Υφυπουργείου που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τον αγροτουρισμό είναι το πρόγραμμα «Χρωματιστά χωριά» και ο θεσμός των Χριστουγεννιάτικων Χωριών. Για το πρώτο, έχουν ήδη επιδείξει ενδιαφέρον 15 χωριά και το 2022 θα βραβευτούν τα πρώτα χωριά με ειδικό σήμα «Label» που θα διασφαλίζει ότι με τις ενέργειές τους (π.χ. μέσα από φυτεύσεις λουλουδιών και φυτών και εξωραϊσμό προσόψεων), συνέβαλαν στη δημιουργία χρώματος. Όσον αφορά τα Χριστουγεννιάτικα Χωριά, λειτούργησαν με μεγάλη επιτυχία για πρώτη φορά σε πέντε κοινότητες του Τροόδους. Ξύλινα περίπτερα πωλούσαν παραδοσιακά εδέσματα και προϊόντα, ενώ κάθε κοινότητα πρόσφερε τις δικές της δραστηριότητες. Ο θεσμός θα λειτουργήσει και το 2022 και αναμένεται να επεκταθεί σε περισσότερα χωριά.
Τον Ιούνιο του 2021, η ΚΕΑ συμμετείχε στην τελετή βράβευσης του Φορέα Κύπριας Φιλοξενίας όπου συμμετέχει ως μέλος. Στην τελετή βραβεύθηκαν μέλη της κάτω από την κατηγορία «Αγροξένια». Με στόχο τη συνεχή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, η Εταιρεία διοργάνωσε εξειδικευμένα σεμινάρια για τον Αγροτουρισμό τα οποία εστίασαν στο διαδικτυακό μάρκετινγκ, την φιλοξενία και τις αυθεντικές εμπειρίες, την οινογαστρονομία κ.α.. Παράλληλα οργάνωσε παρουσιάσεις με θέμα την εφαρμογή του περιβαλλοντικού σήματος Green Key και της διαδρομής του Υφυπουργείου Τουρισμού «Heartland of Legends».
Το καινοτόμο έργο «Heartland of Legends» αναδεικνύει την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά του νησιού μας και στοχεύει στην περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη της υπαίθρου, των ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών. Αφορά στη δημιουργία μιας κεντρικής κυκλικής διαδρομής, καθώς και επιμέρους θεματικών διαδρομών, οι οποίες είτε ξεκινούν είτε τελειώνουν στην κεντρική διαδρομή. Οι θεματικές διαδρομές, που προσφέρουν αυθεντικές εμπειρίες στους επισκέπτες, φέρνοντας τους κοντά στην κυπριακή φύση, την παράδοση και στον τρόπο ζωής των Κυπρίων, θα εμπλουτίζονται συνεχώς με επιπρόσθετες εμπειρίες στα επόμενα στάδια του έργου. Το έργο διαθέτει ειδικό αναγνωρίσιμο λογότυπο και προβάλλεται μέσα από ειδικά σχεδιασμένη ιστοσελίδα.
Αναφορικά με το Σύμφωνο Ανάδειξης Κυπριακής Γαστρονομίας Taste Cyprus, το 2021 επιτεύχθηκε η αύξηση των πιστοποιημένων κέντρων αναψυχής, επισκέψιμων μονάδων παραγωγής τοπικών προϊόντων διατροφής και καταστημάτων πώλησης τοπικών προϊόντων διατροφής από 50 σε 80. Η ανανεωμένη ιστοσελίδα του Συμφώνου προβάλλει με φιλικό προς τον χρήστη τρόπο το προϊόν κάθε επιχείρησης, με χάρτες και ανά επαρχία. Με τη χαλάρωση των μέτρων, το Υφυπουργείο και η Εταιρεία θα προχωρήσουν με στοχευμένες δράσεις προβολής των πιστοποιημένων επιχειρήσεων. Αξιοσημείωτη είναι και η επικείμενη εισαγωγή του «Πιάτου Κυπριακού Προγεύματος», του «Πιάτου Vegan Κυπριακού Προγεύματος» και του «Χορτοφαγικού Πιάτου Κυπριακού Προγεύματος», με έμφαση στη χρήση τοπικών προϊόντων που θα στηρίζουν την τοπική παραγωγή. Είναι σημαντικό να αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα και ποιοτική διαφορά των τοπικών μας προϊόντων, προβάλλοντας έτσι και τα πολιτιστικά και γεωφυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής όπου παράγονται.
Αγαπητά μέλη, αγαπητοί συνεργάτες,
Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους εσάς για την στήριξη και την επιμονή που επιδεικνύετε για το κοινό όραμα της ανάπτυξης του αγροτουρισμού. Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζω ολόψυχα στον Υφυπουργό Τουρισμού κ. Σάββα Περδίο, ο οποίος εργάζεται ακούραστα και επισταμένα, με πρωταρχικό στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου, των ορεινών και των απομακρυσμένων περιοχών.
Ευχαριστίες απευθύνω επίσης στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για τη διαρκή στήριξη, στον Αντιπρόεδρο κ. Βάκη Λοϊζίδη και στη Λειτουργό της Εταιρείας κα Εύη Παναγιώτου για την αφοσίωσή τους στο έργο της Εταιρείας. Ευχαριστώ επίσης την πρώην Αντιπρόεδρο της Εταιρείας κα Ελίνα Χριστοφίδου.
Μέσα από κόπους κρατούμε ζωντανό το κοινό όραμα να δώσουμε στην κυπριακή ύπαιθρο τη θέση που της αξίζει στη ζωή του Κύπριου πολίτη και να γίνουμε οι καλύτεροι πρεσβευτές της για τους ξένους επισκέπτες.